بر اساس پیش‏گویی قرآن دوره ارتدادی برای جوامع اسلامی و مسلمین ممکن است رخ بدهد و در نقطه مقابل به جای افرادی که مرتد شده‏اند انسان‏های دیگری با خصوصیاتی که آیه شریفه یک یک آنها را ذکر می‏کند، جایگزین می‏شوند . از این مطلب بر می‏آید که جوامع اسلامی و مخصوصا جوامعی که از نظر بنیه های اعتقادی دچار ضعف‏هایی هستند یک دوره ارتداد یا برگشت از ارزش‏های دینی را پیش رو خواهند داشت . البته در نقطه مقابل انسان‏هایی خواهند بود که جایگزین این انسان‏های مرتد می‏شوند .

ارتداد در اینجا به معنی برگشت از اصول اعتقادی نیست; آنچنان که در فقه مصطلح است . بلکه یک اصطلاح قرآنی است که به معنی برگشت از ارزش‏هاست . وقتی که ما مراجعه به روایات اسلامی می‏کنیم می‏بینیم در آنها هم نشانه‏هایی بر این موضوع وجود دارد . بر همین اساس، بحثی تنظیم کرده‏ایم به نام آسیب شناسی آخرالزمان، یعنی آفت‏هایی که ممکن است گروه‏هایی از مردم و یا ارزش‏ها و مقدسات در دوره آخر الزمان گرفتار آن بشوند . به عبارتی وقتی که شما خانواده را و برخورد پدر و مادر و فرزندان را در دوره آخر الزمان از دیدگاه روایات مورد دقت قرار می‏دهید می‏بینید که آسیب‏ها و آفت‏هایی در خانواده‏ها و در ارتباط بین افراد و اعضاء خانواده ممکن است وجود داشته باشد که اگر همه مؤمنین این آفت‏ها و آسیب‏ها را به دقت از دیدگاه معصومین (ع) مورد مطالعه قرار بدهند چند نتیجه برای آنها خواهد داشت .

نتیجه اول این است که آنها برای اینکه در دامن این آفت‏ها و آسیب‏ها نیفتند برای خودشان نوعی حراست و حفاظت ایجاد می‏کنند . نتیجه دیگر اینکه برای آنها زمینه یک نحوه پیش بینی و زمان شناسی فراهم می‏شود .

بحث از مقابله دو گروه در آخرالزمان، که در روایات به آن اشاره شده، از آن رو بر ما لازم است که ما جایگاه خودمان را و وظیفه خودمان را به شکل روشن در این اتفاقات و وقایعی که ممکن است‏به شکلی در جوامع اسلامی اتفاق بیفتد یا در حال اتفاق باشد، بدانیم و بتوانیم خودمان را در برابر اتفاق‏های ناگوارش مصونیت‏ببخشیم و ان شاء الله از کسانی باشیم که جزء سربازان و نوکران آقا امام زمان (ع) قرار دارند

در دوره آخرالزمان بر اساس این آیه شریفه یک دوره بازگشت از ارزش‏ها وجود دارد که شما با مراجعه به روایات تفصیل ، تفسیر و تبیین این بازگشت را به دقت می‏بینید . در روایات از یک سو آسیب‏هایی که در آخرالزمان متوجه مقدسات و ارزش‏هایی چون امر به معروف و نهی از منکر، قرآن، اذان، برخورد با علما و ... می‏شود ذکر شده است . از سوی دیگر آسیب‏هایی که برای آحاد مردم جامعه; مانند علما، حکام، پدر و مادرها، فرزندان، زنان و مردان پیش می‏آید یکی یکی به آنها اشاره شده است .

از دیدگاه دیگر می‏توانیم به این قصه این جور نگاه کنیم که آسیب‏هایی ممکن است از نظر اقتصادی، سیاسی و اخلاقی و اعتقادی گریبانگیر مردم شود که علم به این آسیب‏ها نوعی روشنی در ذهن انسان ایجاد می‏کند، افقی را باز می‏کند که باعث می‏شود انسان مواظبت‏های جدی نسبت‏به خودش داشته باشد و وظیفه خودش را بهتر تشخیص دهد .

حضرت استاد مطهری در کتابی که درباره حضرت مهدی (ع) دارند به همین آیه شریفه اشاره می‏کند .

این آیه شریفه می‏فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‏اید اگر عده‏ای از شما در پایبندی به اصول و ارزش‏های دینی دچار برگشت و ارتجاع و ارتداد شدند خداوند متعال گروه دیگری از مؤمنین را جانشین می‏کند که آنها در مرحله دینداری و دین باوری بسیار بسیار قوی و خالصانه عمل می‏کنند . گروهی که جانشین شما هستند با این خصوصیات هستند که «یحبهم و یحبونه‏» ; آنها خداوند متعال را دوست دارند و خداوند متعال هم ایشان را دوست دارند که یک پیوند عاطفی دو طرفه بین این گروه از مؤمنین و خداوند و از طرف خداوند با این افراد وجود دارد . از خصوصیات دیگری که اینها دارند این است که در برابر مؤمنین انسان‏های متواضع و فروتنی هستند «اذلة علی المؤمنین‏» که نشان دهنده ارتباط سالم اجتماعی است که بین این گروه مؤمنین وجود دارد .